Ngày 13/5/2017, trên Trang thông tin điện tử của Cục An toàn thông tin – Bộ Thông tin và Truyền thông (ais.gov.vn) vừa đăng tải cảnh báo và khuyến nghị xử lý gấp nhằm đề phòng và ngăn chặn cuộc tấn công của mã độc WannaCry đến các tổ chức, doanh nghiệp và người dân.

Theo cmcinfosec.com, vào ngày 12/5/2017, một cuộc tấn công mạng quy mô lớn với khoảng 75.000 máy tính bị lây nhiễm tại hơn 99 quốc gia, trong đó có Việt Nam đã được các tin tặc thực hiện bởi một mã độc có tên WannaCry. WannaCry là một phần mềm ransomware hay còn được gọi là phần mềm “tống tiền” hoạt động theo phương thức khóa các dữ liệu trên máy tính của người dùng (thông thường là các file word, ecxel, pdf,…), sau đó mã hóa chúng khiến người dùng không thể truy cập vào các dữ liệu đó, người dùng phải trả một khoản tiền chuộc bằng bitcoin (một loại tiền ảo nhưng có giá trị thực) mới có thể lấy lại quyền truy cập dữ liệu, nếu không trả tiền chuộc, dữ liệu sẽ bị khóa vĩnh viễn hoặc bị xóa; tuy nhiên, trong nhiều trường hợp, ngay cả khi người dùng chấp nhận trả tiền chuộc nhưng vẫn không thể truy cập dữ liệu hoặc một số phần mềm tiếp tục mã hóa dữ liệu thêm vài ngày để đòi thêm tiền chuộc. WannaCry xâm nhập vào máy tính của người dùng thông qua các thao tác như click vào một đường link hay tải xuống dữ liệu từ một đường link có chứa mã độc.

Để phòng ngừa, ngăn chặn việc tấn công của mã độc ransomware WannaCry, Cục An toàn thông tin - Bộ Thông tin và Truyền thông khuyến nghị và hướng dẫn thực hiện một số biện pháp xử lý khẩn cấp như sau:

1. Đối với cá nhân:

- Thực hiện cập nhật ngay các phiên bản hệ điều hành windows đang sử dụng.

Riêng đối với các máy tính sử dụng Windows XP, sử dụng bản cập nhật mới nhất dành riêng cho sự vụ này tại: https://www.microsoft.com/en-us/download/details.aspx?id=55245&WT.mc_id=rss_windows_allproducts hoặc tìm kiếm theo từ khóa bản cập nhật KB4012598 trên trang chủ của Microsoft.

- Cập nhật ngay các chương trình Antivius đang sử dụng. Đối với các máy tính không có phần mềm Antivirus cần tiến hành cài đặt và sử dụng ngay một phần mềm Antivirus có bản quyền.

- Cẩn trọng khi nhận được email có đính kèm và các đường link lạ được gửi trong email, trên các mạng xã hội, công cụ chat…

- Cần thận trọng khi mở các file đính kèm ngay cả khi nhận được từ những địa chỉ quen thuộc. Sử dụng các công cụ kiểm tra phần mềm độc hại trực tuyến hoặc có bản quyền trên máy tính với các file này trước khi mở ra.

- Không mở các đường dẫn có đuôi .hta hoặc đường dẫn có cấu trúc không rõ ràng, các đường dẫn rút gọn link.

- Thực hiện biện pháp lưu trữ (backup) dữ liệu quan trọng ngay (có thể lưu trữ các dữ liệu quan trọng hoặc dữ liệu mật trên USB cá nhân, ổ cứng di động hoặc các thiết bị lưu trữ cá nhân khác; đối với các dữ liệu thông thường và không phải là dữ liệu mật thì có thể lưu trữ trên các ứng dụng lưu trữ dữ liệu online của Google, Dropbox…).

2. Đối với tổ chức, doanh nghiệp (cụ thể là các quản trị viên hệ thống)

- Kiểm tra ngay lập tức các máy chủ và tạm thời khóa (block) các dịch vụ đang sử dụng các cổng 445/137/138/139.

- Tiến hành các biện pháp cập nhật sớm, phù hợp theo từng đặc thù cho các máy chủ windows của tổ chức. Tạo các bản snapshot đối với các máy chủ ảo hóa đề phòng việc bị tấn công.

- Có biện pháp cập nhật các máy trạm đang sử dụng hệ điều hành Windows.

- Cập nhật cơ sở dữ liệu cho các máy chủ Antivirus Endpoint đang sử dụng. Đối với hệ thống chưa sử dụng các công cụ này thì cần triển khai sử dụng các phần mềm Endpoint có bản quyền và cập nhật mới nhất ngay cho các máy trạm.

- Tận dụng các giải pháp đảm bảo an toàn thông tin đang có sẵn trong tổ chức như Firewall, IDS/IPS, SIEM…để theo dõi, giám sát và bảo vệ hệ thống trong thời điểm nhạy cảm này. Cập nhật các bản cập nhật từ các hãng bảo mật đối với các giải pháp đang có sẵn. Thực hiện ngăn chặn, theo dõi domains đang được mã độc WannaCry sử dụng, để là xác định được các máy tính bị nhiễm trong mạng để có biện pháp xử lý kịp thời.

- Cân nhắc việc ngăn chặn (block) việc sử dụng Tor trong mạng nếu doanh nghiệp, tổ chức.

- Thực hiện biện pháp lưu trữ (backup) dữ liệu quan trọng ngay.

- Cảnh báo tới người dùng trong tổ chức và thực hiện các biện pháp như nêu trên đối với người dùng.

- Liên hệ ngay với các cơ quan chức năng cũng như các tổ chức, doanh nghiệp trong lĩnh vực an toàn thông tin để được hỗ trợ khi cần thiết./.

Tấn Huy (TH)