UBND huyện Đại Lộc đang tích cực chuẩn bị các điều kiện cần thiết để tổ chức Lễ kỷ niệm 110 năm phong trào chống sưu thuế ở Quảng Nam và các tỉnh Miền Trung (1908-2018); đón nhận Bằng xếp hạng di tích lịch sử quốc gia.
Phong trào chống sưu, thuế năm 1908 khởi phát tại làng Phiếm Ái, xã Đại Nghĩa, huyện Đại Lộc. Vào đầu tháng 3 năm 1908, tại một bữa đám giỗ tộc Trương làng Phiếm Ái, một số hào lý đã bàn nhau làm đơn lấy chữ ký của các lý trưởng các làng xã trong huyện gửi quan huyện xin giảm nhẹ sưu cùng các món thuế bởi nhân dân quá khổ trước chính sách sưu, thuế hiện hành; nếu không được sẽ gửi lên Tòa Công sứ Pháp tại Hội An. Ngày 11-3-1908, hơn 400 người dân ăn mặc rách rưới kéo xuống huyện đường, nhưng viên Tri huyện không dám nhận đơn, lại cấp báo với viên quan tỉnh và Công sứ Pháp nên đoàn biểu tình bèn kéo nhau đi vây dinh Tổng đốc rồi vây luôn cả tòa Công sứ. Nhân dân các phủ huyện như Điện Bàn, Duy Xuyên, Tam Kỳ, Hội An, Hòa Vang… cũng đồng loạt hưởng ứng tại địa phương mình, và còn kéo về Hội An nên số người biểu tình ở đây mỗi lúc một đông. Trước sức ép của quần chúng nhân dân, chính quyền thực dân phong kiến đã thẳng tay đàn áp, bắt một số người lãnh đạo phong trào đày đi các nhà tù ở Lao Bảo, Côn Đảo hoặc xử trảm.
Phong trào chống thuế bắt đầu từ Đại Lộc rồi mở rộng ra cả tỉnh Quảng Nam sau đó đã lan nhanh ra các tỉnh miền Trung tạo thành một làn sóng đấu tranh chống thuế ồ ạt, làm rung chuyển bộ máy thống trị của thực dân phong kiến.
Ngày 29/12/2017, Bộ trưởng Bộ Văn hóa- Thể thao và Du lịch ban hành Quyết định số đã ký Quyết định số 5400/QĐ-BVHTTDL về việc xếp hạng Di tích lịch sử Địa điểm khởi phát phong trào chống sưu, thuế năm 1908 ở miền Trung (Đình Phiếm Ái và Nhà Ông Nghè Tiếp), xã Đại Nghĩa, huyện Đại Lộc, tỉnh Quảng Nam là di tích quốc gia.
Theo kế hoạch, ngày 10/3/2018, UBND huyện Đại Lộc sẽ tổ chức Lễ kỷ niệm 110 năm phong trào chống sưu thuế ở Quảng Nam và các tỉnh Miền Trung (1908-2018); đón nhận Bằng xếp hạng di tích lịch sử quốc gia đối với địa điểm khởi phát phong trào chống sưu thuế năm 1908.
Nguyễn Thị Tuyết
Ban Tuyên giáo Huyện ủy Đại Lộc