Sáng ngày 10/4 (nhằm ngày 25 tháng 2 âm lịch), tại thôn Mỹ Phiếm, chính quyền và nhân dân xã Đại Cường tổ chức lễ hội Bà Phường Chào mang đậm nét tín ngưỡng dân gian. Lễ hội là dịp người dân nơi đây tỏ lòng thành kính biết ơn sự che chở của bà cho dân làng sống trên bờ cũng như trên sông nước được bình an, ấm no. Đây là lễ hội lớn mang màu sắc tín ngưỡng dân gian có từ bao đời thể hiện tinh thần đoàn kết các dân tộc Chăm, Kinh.
Tham dự ngày hội có ông Trần Tứ - Phó Giám đốc Trung tâm văn hóa Miền Trung – Tây Nguyên; ông Trần Anh - Phó Giám đốc Trung tâm văn hóa Miền Trung – Tây Nguyên; ông Lê Văn Long – Cố vấn văn hóa-chính trị Miền Trung – Tây Nguyên; ông Phan Đình Đường - Phó Chánh Thanh tra Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Quảng Nam. Về phía huyện có ông Nguyễn Công Thanh – Phó Bí thư Thường trực Huyện ủy; ông Đặng Văn Kỳ - UVBTV, Trưởng Ban Tuyên giáo Huyện ủy; bà Phạm Thị Kim Hoa – UVBTV, Phó Chủ tịch HĐND huyện; ông Nguyễn Hữu Vũ – UVBTV, Phó Chủ tịch Thường trực UBND huyện; lãnh đạo các ban ngành, đoàn thể của huyện, lãnh đạo xã Đại Cường cùng đông đảo bà con nhân dân trong và ngoài địa phương về tham dự lễ hội.
Lễ rước kiệu bà
Theo truyền thuyết dân gian và gia phả tộc Nguyễn ở Phiếm Ái châu, Bà Phường Chào sinh ngày 25-2 năm Cảnh Thịnh bát niên 1800 tại làng Phường Chào thuộc châu Phiếm Ái nay là thôn Mỹ Phiếm xã Đại Cường. Khi sinh có điềm lạ, khói trắng che phủ một vùng. Lớn lên trở thành người con gái đẹp người đẹp nết, thường bốc thuốc cứu người nhưng yểu mệnh. Và khi đã về cõi hư vô, Bà vẫn thường hiển linh, giúp đỡ dân lành, trừng trị kẻ ác. Nhờ Bà mà xóm vạn ghe ở Phiếm Ái châu bên dòng Vu Gia trở nên sầm uất, hưng thịnh. Nhân dân trong vùng lập dinh thờ Bà, gọi là Dinh Bà Phường Chào (có người gọi là Phường Chồ, tức phường vạn ghe nhà chồ). Tương truyền, năm Tự Đức thứ 5, Bà qua thôn Phước Ấm (Bình Triều, Thăng Bình), giúp dân lập chợ làm ăn phát đạt nên gọi là Chợ Được. Cảm ân đức bà, nhân dân lập miếu thờ và đệ đơn lên triều đình đề nghị phong chức. Vào năm Thành Thái thứ 6, Bà được phong “Dục Bảo Trung hưng Trung đẳng thần”. Đến năm Khải Định thứ 4, Bà được thăng từ “Trung đẳng thần” lên “Thượng đẳng thần”. Ngày 11 tháng giêng âm lịch hằng năm, nhân dân vùng Chợ Được rước Cộ Bà, nhằm ngày rước sắc phong thần cho Bà ngày trước.
Dâng vật phẩm tại dinh bà
Thời gian đi qua, vật đổi sao dời, chiến tranh loạn lạc, thiên tai mất mùa... nhưng người dân Phiếm Ái châu vẫn lập dinh thờ Bà. Năm nay, UBND xã Đại Cường tổ chức Lễ hội cầu "Quốc thái dân an" và rước kiệu Bà Phường Chào được tổ chức vào ngày 10.4 (nhằm ngày 25-2 âm lịch), nhưng các hoạt động lễ hội diễn ra từ ngày 9/4 với nhiều hoạt động sôi nổi như tổ chức lễ hội đua thuyền truyền thống trên sông Vu Gia, các trò chơi dân gian, hô hát bài chòi,…. Đặc biệt, tối ngày 9/4 địa phương tổ chức rước kiệu Bà với quy mô lớn và thả hoa đăng trên sông Vu Gia.
Không riêng gì người dân quanh khu vực Dinh Bà ở thôn Mỹ Phiếm, người dân trong xã và con em đồng hương Đại Cường xa quê cũng về chung vui lễ hội. Thời điểm diễn ra lễ hội cũng là dịp các làng, các tộc họ trong xã tổ chức lễ tế xuân nên con cháu cũng quây quần về quê nghe sử làng và vui lễ hội. Qua đó hiểu thêm về truyền thống văn hóa và anh hùng bất khuất của quê hương để không ngừng phấn đấu lao động, học tập, rèn luyện, trở thành những người công dân có ích cho đất nước.
Dù trải qua nhiều giai đoạn lịch sử nhưng lễ hội Bà Phường Chào vẫn luôn mang đậm chất dân gian, lưu giữ nhiều giá trị văn hóa, ghi dấu ấn của vùng đất - con người nơi đây trong quá trình hình thành, xây dựng và phát triển, tiếp tục nêu cao tinh thần đoàn kết từ trong gia đình, tộc họ cũng như ra ngoài xã hội. Hiện nay, lễ hội Bà Phường Chào đang được Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch xem xét công nhận là di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia.
Nhật Duy