Ngày 29/01/1991, Hội đồng Bộ trưởng ban hành Quyết định số 25/QĐ-HĐBT về việc lấy ngày 27/3 làm “Ngày Thể thao Việt Nam”. Ngày Thể thao Việt Nam được tổ chức hàng năm nhằm thu hút mọi tầng lớp nhân dân tham gia phong trào rèn luyện thân thể và các hoạt động văn hoá, thể thao lành mạnh, góp phần nâng cao thể chất và tinh thần trong nhân dân. Ngày Thể thao Việt Nam bắt nguồn từ buổi ban đầu của nền TDTT cách mạng Việt Nam.

  Cách mạng Tháng Tám năm 1945 thành công, Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc bản Tuyên ngôn độc lập khai sinh nước Việt Nam dân chủ cộng hoà. Và chính Bác cũng là người khai sinh nền TDTT của chế độ mới. Ngày 30/01/1946, Chủ tịch Hồ Chí Minh thay mặt Chính phủ Liên hiệp lâm thời nước Việt Nam dân chủ cộng hoà ký Sắc lệnh số 14, thành lập Nha Thể dục Trung ương trong Bộ Thanh niên. Với mục tiêu “xét vấn đề thể dục rất cần thiết để tăng bổ sức khoẻ quốc dân và cải tạo nòi giống Việt Nam”, Sắc lệnh nêu rõ: Nha thể dục Trung ương có nhiệm vụ “liên lạc mật thiết với Bộ Y tế và Bộ Quốc gia Giáo dục để nghiên cứu và thực hành thể dục trong toàn quốc”.

Gần hai tháng sau, căn cứ theo Quyết định của Quốc dân Đại hội Việt Nam (Quốc hội khoá I) họp ngày 02/3/1946, định sự tổ chức của Chính phủ liên hiệp kháng chiến, thay mặt Chính phủ nước Việt Nam dân chủ cộng hoà, ngày 27/3/1946, Chủ tịch Hồ Chí Minh ký Sắc lệnh số 38 thiết lập Nha Thanh niên và Thể dục trong Bộ Quốc gia giáo dục. Nha gồm có Phòng Thanh niên Trung ương  và Phòng Thể dục Trung ương. Trên thực tế, với những quy định của Bộ Quốc gia Giáo dục, Phòng Thể dục Trung ương đảm nhiệm toàn bộ chức năng, nhiệm vụ của Nha Thể dục Trung ương cũ. 

Cũng trong ngày 27/3/1946, trên Báo Cứu quốc số 199, đăng đăng bài "Sức khỏe và thể dục" của Bác. Thực chất đây chính là “Lời kêu gọi toàn dân tập thể dục”. Bác viết:

“Hỡi đồng bào toàn quốc!

Giữ gìn dân chủ, xây dựng nước nhà, gây đời sống mới, việc gì cũng cần có sức khỏe mới thành công.

 Mỗi một người dân yếu ớt, tức là làm cho cả nước yếu ớt một phần; mỗi một người dân mạnh khỏe, tức là góp phần cho cả nước mạnh khỏe. 

Vậy nên tập luyện thể dục, bồi bổ sức khỏe là bổn phận của mỗi một người dân yêu nước.

Việc đó không tốn kém, khó khăn gì, gái trai, già trẻ ai cũng nên làm và ai cũng làm được.

Mỗi người lúc ngủ dậy, tập ít phút thể dục, ngày nào cũng tập thì khí khuyết lưu thông, tinh thần đầy đủ. Như vậy thì sức khỏe.

Dân cường thì nước thịnh. Tôi mong đồng bào ai cũng gắng tập thể dục. Tự tôi ngày nào cũng tập”.

Lời kêu gọi của Bác Hồ với ý tưởng cao đẹp, có ảnh hưởng sâu sắc với tình cảm, tinh thần và hành động của nhân dân và mọi người hăng hái làm theo tiếng gọi của vị lãnh tụ kính yêu. Chỉ hai tháng sau khi “Lời kêu gọi toàn dân tập thể dục” của Bác Hồ đăng trên Báo Cứu quốc, trong toàn quốc đã dấy lên Phong trào “Khỏe vì nước” sôi nổi. Phong trào “Khỏe vì nước” thực chất là bước đầu của nền Thể dục Thể thao mới còn non trẻ nhưng đầy sinh lực phát triển.

Có thể khẳng định: với những việc làm như: Ra Sắc lệnh thành lập Ngành Thể dục Thể thao, viết “Lời kêu gọi toàn dân tập thể dục”, đích thân phát động Phong trào “Khỏe vì nước” phát triển sôi nổi, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã khai sinh nền Thể dục Thể thao mới của nước Việt Nam mới.

         Suốt 74 năm qua, Thể dục Thể thao nước nhà đã nhận được nhiều sự quan tâm, định hướng của Đảng và Nhà nước với nhiều văn bản quan trọng như Chỉ thị số 36 CT/TW BCH TW Đảng; Nghị quyết số 08-NQ/TW ngày 01/12/2011 của Bộ Chính trị về “Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng, tạo bước phát triển mạnh mẽ về thể dục, thể thao đến năm 2020”; Luật Thể dục, Thể thao; Quyết định số 2198/QĐ-TTg ngày 03/12/2010 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chiến lược phát triển thể dục thể thao Việt Nam đến năm 2020… Những quyết sách quan trọng ấy của Đảng và Nhà nước trong lĩnh vực TDTT đã đưa Thể thao Việt Nam có những bước phát triển sâu rộng. Phong trào tập luyện TDTT trong quần chúng nhân dân phát triển theo chiều sâu, thu hút đông đảo mọi người dân, mọi đối tượng tham gia tập luyện TDTT. Cho đến nay, số người tập luyện TDTT thường xuyên trên toàn quốc ước đạt 33,5%; số gia đình tập luyện TDTT ước đạt 24,5%. Thể thao thành tích cao đã từng bước khẳng định vị trí của Thể thao Việt Nam trên bản đồ Thể thao thế giới, khi các VĐV Việt Nam liên tiếp ghi tên mình trên bảng thành tích ở các đấu trường Thể thao Oympic, ASIAD, SEA Games cũng như các giải đấu quốc tế quan trọng khác. Từ năm 1989, thông qua SEA Games lần thứ 15 tại Malaysia, với những bước đi đầu tiên để kiếm tìm thành tích, đến nay Thể thao Việt Nam đã xác định được vị thế vững chắc trong tốp 3 đoàn thể thao mạnh nhất khu vực Đông Nam Á mà SEA Games 30 vừa khép lại tại Philippines vừa qua với 98 huy chương Vàng - 85 huy chương Bạc - 105 huy chương Đồng, xếp thứ 2 toàn đoàn là một minh chứng. Còn tại châu lục, nếu lấy kỳ Đại hội thể thao châu Á ASIAD năm 2018 ở Indonesia là thước đo, thì tương ứng là vị trí trong nhóm 20 đoàn thể thao hàng đầu. Và với thành công của xạ thủ Hoàng Xuân Vinh đã giúp Thể thao Việt Nam tìm được vị thế mới trên bản đồ thể thao thế giới khi lần đầu tiên Thể thao Việt Nam vươn lên Top 50 thế giới. Không những thế, Việt Nam còn được bạn bè quốc tế biết đến với những lần tổ chức thành công các sự kiện thể thao lớn như SEA Games 22, Asian Indoor Games 3. Đây cũng là những bước đệm để Thể thao Việt Nam tiến xa hơn trên con đường hội nhập quốc tế, chinh phục những đỉnh cao Olympic Tokyo 2020 cũng như hướng đến tổ chức thành công SEA Games 31.

          Để thể thao nước nhà tiếp tục phát triển bền vững, trong thời gian tới, ngành TDTT sẽ tiếp tục phấn đấu, phát huy sáng tạo, tham mưu cho Đảng, Nhà nước ban hành và triển khai nhiều chủ trương, chính sách về thể dục thể thao nhằm nâng cao sức khỏe, tầm vóc con người Việt Nam, tăng tuổi thọ và cải thiện chất lượng giống nòi; góp phần bảo đảm an sinh xã hội, xây dựng đời sống văn hóa.

Thanh Phi